Aort kapak kalbin çıkışında bulunan ve açılıp kapanması ile beraber kalbin pompaladığı kanın tek yönlü bir şekilde vücuda dağılımında göre alan üç yaprakçıklı bir kapaktır. Bu kapağın düzgün bir şekilde çalışmaması durumunda aort kapak hastalığı meydana gelmektedir.
Aort kapak hastalıkları tipleri:
Aort kapak darlığı: Aort kapakta meydana gelen daralmaya bağlı olarak açılımı tam olmamakta ve bu durum kalpten pompalanan kanın önünde bir engel oluşturmaktadır.
Aort kapak yetmezliği: Aort kapakta tam bir kapanma olmaması kalpten pompalanan kanın tekrar kalbe geri dönmesine neden olmaktadır.
Aort kapak darlığı (aort stenozu)
Aort kapakta meydana gelen daralmaya bağlı olarak açılımı tam olmamakta ve bu durum kalpten pompalanan kanın önünde bir engel oluşturmaktadır. Kapağın tam olarak açılmaması nedeniyle, kanın vücuda dağılımında problem meydana gelmektedir. Ayrıca önündeki engel nedeniyle kalpte de daha güçlü ve zor bir kan pompalama işi meydana gelmektedir. Sonuç olarak, bu fazladan işyükü kalp kasında zamanla zayıflamaya yol açmaktadır.
Ciddi aort darlığı, genellikle cerrahi olarak tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Tedavisiz bırakılması durumunda ciddi kalp problemlerine yol açmaktadır.
Aort kapak darlığının belirtileri nelerdir?
Aort kapak darlığı hafif ve ciddi formlar arasında değişkenlik göstermektedir. Belirtiler genellikle daralmanın ciddi olduğu durumlarda meydana gelmektedir ve aşağıdaki gibi sıralanabilir;
Göğüs ağrısı
Baygınlık hissi
Nefes darlığı (özellikle yüksek aktivite sırasında)
Yorgunluk (özellikle yüksek aktivite sırasında)
Çarpıntı
Kalpte üfürüm
Kalp kasında zayıflamaya yol açacak derecede ileri aort kapak darlığı hastalarında kalp yetmezliği gelişebilir. Kalp yetmezliğinin belirtileri arasında ise yorgunluk, nefes darlığı, ayak ve ayak bileklerinde şişlik bulunmaktadır.
Aort kapak darlığı başlangıçta uyarıcı şikayetler ve bulgular vermeyebilir ve bu nedenle tesbit edilmesi güç olabilir. Bu durum rutin bir fizik muayene sırasında doktorunuzun duyacağı üfürüm ile de saptanabilir.
Bu tür şikayetleriniz varlığında hekiminize başvurmanız ve önerilerini almanız önemlidir.
Aort kapak darlığı hangi hastalarda ortaya çıkmaktadır?
Aort kapak darlığı genellikle önlenebilir bir durumu değildir ve neden bazı bireylerde meydana geldiğini net olarak bilinmemektedir. Fakat aşağıdaki gibi bazı durumlarda görülme riski artmaktadır;
Deforme olmuş aort kapak: Bazı hastalarda doğuştan aort kapak üç yerine iki yaprakçıklı (biküspid) bulunabilmektedir. Bu hastalarda yaşamın ileri dönemlerinde aort kapak darlığı gelişebilir. İki yaprakçıklı (biküspid) aort kapak darlık için önemli bir risk faktörü olduğundan ve bu durum kalıtsal geçiş gösteribildiğinden dolayı ailede böyle bir bireyin bulunması durumunda hekiminize başvurmanız doğru olacaktır.
Yaş: Yaş ilerledikçe aort kapakta birikmekte olan kireçlenmeye bağlı olarak darlık gelişebilir.
Romatizmal ateş: Çocukluk çağında geçirilmiş olan romatizmal ateş de aort kapak yaprakçıklarının sertleşmesine ve birleşmesine yol açarak, aort kapak darlığına sebep olabilir.
Kronik böbrek hastalığı
Aort kapak darlığında tanısal testler nelerdir?
Hekiminiz sizi muayene ettikten sonra bazı testler ile hastalığın var olup olmadığını ve varsa ciddiyetini araştıracaktır. Bu testler;
Ekokardiyografi (kalp ultrasonu)
EKG
Göğüs filmi
İleri tetkikler (Kalp kateterizasyonu, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans inceleme)
Aort kapak darlığı nasıl tedavi edilir?
Aort kapak darlığını geri çevirebilen ve düzeltebilen bir ilaç tedavisi mevcut değildir. İlaç tedavisi ile aort kapak darlığındaki şikayetler bir nebze azaltılabilse de, hastalığın kesin tedavisi çoğunlukla kapağın değiştirilmesini içeren cerrahi işlemdir.
Aort kapak cerrahisi derhal yapılması gereken bir işlem olmayabilir. Aort kapak darlığı hafif ve orta derecede ise ve şikayetiniz yoksa, hekiminiz sizi takibine alıp uygun zamanda cerrahi için yönlendirecektir.
Eğer aort kapak darlığı ciddi seviyede ve şikayetleriniz de var ise cerrahi tedavi için yönlendirileceksiniz.
Cerrahi tedavide ise yapılacak olan aort kapağın çıkartılıp yerine mekanik veya biyolojik bir kapağın konulması işlemidir. Doktorunuz kapak seçimi hakkında önerilerini sizinle paylaşacaktır. Bu işlem genellikle açık kalp ameliyatı şeklinde yapılmakta olup günümüzde uygun hastalarda küçük kesiler (minimal invaziv) ile de yapılabilmektedir. Mekanik kapak takılması durumunda ömürboyu kan sulandırıcı ilaç kullanılması gerekecektir.
Aort kapak yetmezliği (aortik yetmezlik)
Aort kapakta meydana gelen kaçırmaya bağlı olarak kapanması tam olmamakta ve bu durum kalpten pompalanan kanın tekrar kalbe geri dönmesine yol açmaktadır. Kapağın tam olarak kapanmamasına bağlı kalp tekrar atmış olduğu kan ile dolmakta ve vücudun geri kalanı için gerekli kanı sağlayamamaktadır. Ayrıca kalp üzerinde oluşan bu yük nedeniyle kalp kasında zamanla veya ani olarak zayıflama ve zorlanma meydana gelebilmektedir.
Aort kapak yetmezliği ani veya yıllar içerisinde gelişebilir. Ciddi aortik yetmezlik gelişmesi durumunda cerrahi olarak aort kapağının değişmesi veya tamir edilmesi gerekmektedir.
Aort kapak yetmezliğinin belirtileri nelerdir?
Aortik yetmezlik genellike zaman içerisinde gelişmekte olur kalbiniz de bu duruma uyum göstermeye çalışmaktadır. Yıllar boyu herhangi bir şikayetiniz ve bulgunuz olmayabilir ve bu durumdan haberdar olmayabilirsiniz.
Fakat zaman geçtikçe ve aortik yetmezlik ilerledikçe aşağıdaki şikayet ve bulgular ortaya çıkabilir;
Yorgunluk ve güçsüzlük (özellikle yüksek aktivite sırasında)
Nefes darlığı
Ayak ve ayak bileğinde şişlik
Göğüs ağrısı, göğüste rahatsızlık hissi
Sersemlik hissi veya bayılma
Nabız problemleri
Kalpte duyulan üfürümler
Çarpıntı
Bu tür şikayetleriniz varlığında hekiminize başvurmanız ve önerilerini almanız önemlidir.
Aort kapak yetmezliği hangi hastalarda ortaya çıkmaktadır?
Aort kapakta hasara yol açan bütün durumlarda yetmezlik meydana gelebilir;
Doğumsal kalp hastalıkları: Bazı hastalarda doğuştan aort kapak üç yerine iki yaprakçıklı (biküspid) bulunabilmektedir. Bu hastalarda yaşamın herhangi bir döneminde aortik yetmezlik gelişebilir.
Endokardit: Kalbin iç tabakasının enfeksiyonuna (endokardit) bağlı aort kapak yetmezliği olabilir.
Romatizmal ateş: Çocukluk çağında geçirilmiş olan romatizmal ateş de aort kapak yaprakçıklarının sertleşmesine yol açarak, aort kapak yetmezliğine sebep olabilir.
Asendan aort anevrizması, Marfan sendromu
Travma
Aort kapak yetmezliğinde tanısal testler nelerdir?
Hekiminiz sizi muayene ettikten sonra bazı testler ile hastalığın var olup olmadığını ve varsa ciddiyetini araştıracaktır. Bu testler;
Ekokardiyografi (kalp ultrasonu)
EKG
Göğüs filmi
İleri tetkikler (Kalp kateterizasyonu, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans inceleme)
Aort kapak yetmezliği nasıl tedavi edilir?
Aortik yetmezliğin tedavisi yetmezliğin derecesi, şikayet ve bulgularınız ve hatta yetmeliğin kalp fonksiyonlarını ne derecede etkilediğine bağlı olarak değişmektedir.
Bazı hastalarda özellikle yetmezlik derecesi hafif olanlarda, tedavi gerekmeyebilir. Bu tür hastalar periyodik takipler ile değerlendirilerek takip edilirler.
Aort kapak yetmezliği ciddi seviyelere vardığında, belirti vermese dahi doktorunuzun önereceği şekilde cerrahi olarak tedavi edilebilir. Ciddi aortik yetmezlik zamanında tedavi edilmediği takdirde kalp kasında zayıflamaya yol açailir.
Cerrahi tedavide ise hekiminiz seçenekler ve tedavinin riskleri ve yararları konusunda sizi bilgilendirecektir.
Cerrahi tedavi seçenekeri arasında ise;
Aort kapak tamiri: Uygun hastalarda aort kapak valvuloplasti denilen yöntemle tamir edilerek hastanın kendi kapak fonksiyonları normal hale getirilebilir ve bu sayede kalbe geri kaçış önlenebilir. En büyük avantajı hastanın kendi kapağının korunmuş olması ve kan sulandırıcı ilaç gereksinimi olmamasıdır. Fakat bu hastalarda daha sonradan tekrar ameliyat olma riski de bulunmaktadır. Bu seçim kousunda detaylı bilgiyii hekiminiz sizinle paylaşacaktır.
Aort kapak değişimi: Çoğu hastada ise tedavi,aort kapak çıkartılarak yerine mekanik veya biyolojik bir kapağın konulması işlemidir. Doktorunuz kapak seçimi hakkında önerilerini sizinle paylaşacaktır. Bu işlem genellikle açık kalp ameliyatı şeklinde yapılmakta olup günümüzde uygun hastalarda küçük kesiler (minimal invaziv) ile de yapılabilmektedir. Mekanik kapak takılması durumunda ömürboyu kan sulandırıcı ilaç kullanılması gerekecektir.
Comments